Корриган, Мейрид
Мейрид Корриган | |
---|---|
английлап Mairead Corrigan | |
Чыккан ӧйи | чаган айдыҥ 27 кӱни 1944[1][2][3][…] (80 јаш) |
Чыккан јери | |
Ороон | |
Иш-тоштыҥ бӱдӱми | антивоенный активист, политик |
Кайралдары ла премиялары | |
Мейрид Корриган (английлап Mairead Corrigan, эжиниҥ ӧбӧкӧзиле Мейрид Магуайр, английлап Mairead Maguire; 1944јылда чаган айдыҥ 27 кӱнинде чыккан) — лауреат Нобельдиҥ амыр-энчӱ учун сыйын 1976 јылда Бетти Уильямсла кожо алган, Амыр-энчӱ улустыҥ биригӱзиниҥ соучредители (орустап 'Сообщество мирных людей, английлап 'Community of Peace People). Бу биригӱ Тӱндӱк Ирландияда канду јууны токтодорго болушкан.
Биографиязы
[тӱзедер | кодты тӱзедер]Корриган католик ӱредӱ алган. 1973 јылда СССР јаар јорыктап келип јӱрген, «Коммунистический обществодо кудай јаҥы» деп кино соктырарда турушкан. 1976 јылдыҥ куран айыныҥ 10 кӱнинде Корриганныҥ ӱч јеенин, британ военныйлар боевиктерле адыжарда, болгонбос јанынаҥ кӧӧликле ӧлтӱре бастыртып салгандар, нениҥ учун дезе, Дэнни Леннон, рульда болгон јуучыл тыҥ шыркаладып, балдарды бастырган. Балдардыҥ энези Мейридтиҥ эјези Анна Магуайр 1980 јылда Јаҥы Зеландияда бойына кол салынып божогон.
Јеендериниҥ ӧлӱми Мейрид Корриганныҥ јӱрӱмин кенейте тыҥ кубулткан. Ол тыҥ санааркап, Уильямс Беттиле кожо, бу коркымчылу учуралдыҥ кийнинде, Тӱндӱк Ирландияда Амыр-энчӱниҥ маршын белетеп ӧткӱргендер. Удабастаҥ олор журналист Кьяран Маккеонло кожо Амыр-энчӱ улустыҥ бирлигин тӧзӧйт, олордыҥ мындый ижин бу ла јылда Нобелевский комитет ајаруга алган. 1978 јылда Биригӱни баштаган ӱч ӱй кижи, ӧскӧ активисттер ондо иштезин деп, ижинеҥ чыккандар. Оныҥ кийнинде амыр-энчӱ корулаары јанынаҥ Корриган телекейдиҥ 25 ороонына јӱрген, кӧп тоолу политикалык ла религиялык лидерлерле јолугышкан.1990 јылда Pacem in Terris деп сыйла кайралдаткан. 1993 јылда ол Нобельдиҥ 6 лауреадыла кожо Таиланд јаар јорыктаган, Мьянмага кирип, Аун Сан Су Чжини (јайымдазын деп удурлажу ӧткӱрерге ченешкен), Су Чжи Нобельдиҥ амыр-энчи учун сыйыныҥ лауреады болгон (1991).
Газтыҥ секторында блокаданы кезем јаратпай, 2010 јылдыҥ кӱӱк айында Корриган Јайымныҥ Флотилиязыла кожо сектор Газа јаар јорук эткен[4]. Качан Корриган ол ло јылдыҥ ӱлӱрген айында Тель-Авивтиҥ аэропортына учуп келерде, Израиль оны он јылга ороонго келбес эдип депортировать эткен, 2014 јылда Корриган Каирдиҥ аэропортында, тап-эриктер корулаар коллегаларыла кожо тутуртала, египеттеҥ сӱрдӱрген[5]. Иракта јуу-согушка удура кыймыгуда турушкан. Джулиана Ассандж ла Брэдли Мэннингле кожо Оккупай деп кыймыгуны јӧмӧгӧн.
Барак Обамага кайрал бергени керегинде 2009 јылдыҥ ӱлӱрген айында США-ныҥ башкараачызына, Барак Обамага Нобельдиҥ амыр-энчӱ учун сыйын берип јатканы угулган (телекейди ядер јуу-јепсел јок эдери ле јаҥы политикалык айалгалар тӧзӧӧри учун). Ол керегинде Корриган айткан: Обамага бу сый јастыра берилген, нениҥ учун дезе ол кӧп керектердиҥ бажына чыкпаган, Афганистанда, Јуук Кӱнчыгышта "[6].
Адазы Эндрю Корриган (Andrew Corrigan) — кӧзнӧктӧр јунатан ишчилерлӱ болгон, энези дезе айылда ла иштенген. Корриган беш эје-сыйын ла эки карындашту болгон. Агару Винсенттиҥ серкпезиниҥ баштамы школын божоткон (St. Vincent’s Primary School), Мисс Гордонныҥ коммерциялык колледжинде бир јыл ӱренген (Miss Gordons Commercial College). 16 јаштаҥ ала башка-башка ӧмӧликтерде стенографист болуп иштеген. 1981 јылдыҥ сыгын айында Джэки Магуайра деп кижиге барган, божогон эјезиниҥ ӧгӧнине. Ӱч баланыҥ ӧй энези болгон, эки бала бойындийи[7].
Кайралдары
[тӱзедер | кодты тӱзедер]- Нобельдиҥ амыр-энчи учун сыйы (1976)
Јуруктардыҥ кӧмзӧзи
[тӱзедер | кодты тӱзедер]-
Корриган Мейрид, Ширин Эбади, Тавваккол Карман, Бангладеш, 2018
-
Мейрид ле Дерек, 2009
-
Далай Ламала кожо, Ванкувер, 2009
Ајарулар
[тӱзедер | кодты тӱзедер]- ↑ Encyclopædia Britannica (англ.)
- ↑ Энциклопедия Брокгауз (нем.)
- ↑ Proleksis enciklopedija, Opća i nacionalna enciklopedija (хорв.) — 2009.
- ↑ Расстрел «флотилии мира»
- ↑ Нобелевскую лауреатку выслали из Египта (недоступная ссылка). islamnews.ru (5 тулаан ай 2014). Дата обращения: тулаан айдыҥ 6 кӱни, 2014. Архивировано тулаан айдыҥ 6 кӱни, 2014 јыл.
- ↑ Обамага Нобельдиҥ амыр-энчӱ учун сыйы тегин берилген — ирланд пацифист — РИА Новости, 09.10.2009.
- ↑ Мейрид Корриган. Биографическая справка (англ.) — Сайт Нобелевского комитета.