1900 јыл
Бу термин ӧскӧ учурларлу, кӧр: 1900 (учурлар)
| Јылдар |
|---|
| 1896 · 1897 · 1898 · 1899 — 1900 — 1901 · 1902 · 1903 · 1904 |
| Онјылдыктар |
| 1880-чы · 1890-чы — 1900-чы — 1910-чы · 1920-чы |
| Чак |
| XVIII чак — XIX чак — XX чак |
| 1900 јыл башка-башка кӱнтизӱлерде | |
|---|---|
| Григориан кÿнтизÿ | 1900 MCM |
| Юлиан кӱнтизӱ | 1899—1900 ( чаган айдыҥ 13 кӱнинеҥ ала) |
| Юлиан кӱнтизӱ византий эрала кожо |
7408—7409 (с 14 сыгын айда) |
| Римниҥ тӧзӧлгӧнинеҥ ала | 2652—2653 ( кӱӱк айдыҥ 4 кӱнинеҥ ала) |
| Еврей кӱнтизӱ |
5660—5661 ה'תר"ס — ה'תרס"א |
| Ислам кÿнтизÿ | 1317—1318 |
| Jебренармян кÿнтизÿ | 4392—4393 (с 24 куран ай) |
| Кыдат кÿнтизÿ | 4596—4597 Система гань-чжи|己亥 — 庚子 Ӱлекер:Алтанjылдык цикл — Ӱлекер:Алтанjылдык цикл |
| Эфиоп кÿнтизÿ | 1892 — 1893 |
| Jебрениндий кÿнтизÿ | |
| - Викрам-самват | 1956—1957 |
| - Кали-юга | 5001—5002 |
| Иран кÿнтизÿ | 1278—1279 |
| Буддий кÿнтизÿ | 2443 |
| Голоцен кÿнтизÿ | 11900
Ӱлекер:ГВДК/Јопон јылтоолош Ӱлекер:ГВДК/Француз республикан кӱнтизӱ
|
Григориан кÿнтизÿле 1900 (ты́сяча девятисо́тый) jыл — високосный эмес jыл, Григориан кÿнтизÿле пенедельник башталат. Бу бистиҥ эрадаҥ 1900 jылы, 2 муҥјылдыктыҥ 900 jылы, XX чакның 0 jылы, XIX чактыҥ 10 онјылдыктыҥ 10 јылы, 1900 jылдардыҥ 1 jылы.
преамбула: Григориан кÿнтизÿле 1900 (ты́сяча девятисо́тый) jыл — високосный эмес, понедельникте башталат. Бу бистиҥ эраныҥ 1900 jылы, XIX чактыҥ экинчи муҥjылдыгында онjылдыктыҥ онынчы jылы, 1900 jылдардыҥ биринчи jылы. Ол 123 jыл кайра божогон.
Lotus 1-2-3, Microsoft Excel деп программалар ла Microsoft Office Open XML стандартта 1900 јыл високосный деп јастыра бичилген, је јастыраны тӱзетпезе де кем јок деп чотолот[1].
Тулаан айдыҥ 1 кӱнинеҥ ала юлиан кӱнтизӱ («эски стильле») ле григориан кӱнтизӱниҥ («јаҥы стильле») башкаланганы 13 кӱн.
Јаан учурлу керектер
[тӱзедер | кодты тӱзедер]- кӱӱк айдыҥ 11 кӱни — Петербургта «Јаҥы адмиралтейство» деп заводто крейсер «Аврораны сууга тӱжӱрген».
- кӱӱк айдыҥ 28 кӱни — Португалияда, Испанияда, Алжирде ле США-ныҥ кезик штаттарында кӱн бӱдӱнге карыккан.
Политика ла экономика
[тӱзедер | кодты тӱзедер]- кочкор айдыҥ 10 кӱни — Ленин Шушенское јурттаҥ, Сибирде ссылканаҥ ӱч јыл бололо јанган[2].
- кандык айдыҥ 15 кӱни
- Француз президент Эмиль Лубе Парижте Телекейлик кӧрӱни ачкан.
- Немец линия Кӱнчыгыш Африкада Кейптаун јаар талайла улай јӱрер јол ачкан.
- кӱӱк айдыҥ 14 кӱни — Арасей империяда Закавказьеде тергеелик крестьяндар аайынча о поземельном устройстве деп јасак чыккан[3].
- јаан изӱ айдыҥ 29 кӱни
Билим ле техника
[тӱзедер | кодты тӱзедер]- кочкор айдыҥ 21 кӱни — Ульмде чыккан физик Альберт Эйнштейн Цюрихте гражданство алган.
- тулаан айдыҥ 25 кӱни — Гайдбриджте Манчестердиҥ јанында баштапкы дизельный двигатель ченелген.
- јаан изӱ айдыҥ 2 кӱни — Германида Цеппелин дирижабль кейде баштапкы катап ченелген.
- ӱлӱрген айдыҥ 19 кӱни — Макс Планк Немецкий физический обществоныҥ алдына Берлинде Закон излучения Планка керегинде јарлалган.
- Пушкинист А. Н. Шимановскийдиҥ «Александр Сергеевич Пушкин деп ижи кепке базылган: О пребывании его в Кишинёве в связи с предыдущей и последующей жизнью».
Культура
[тӱзедер | кодты тӱзедер]- чаган айдыҥ 14 кӱни — Джакомо Пуччининиҥ «Тоска» деп операзыныҥ Римде Театро Костанциде премьеразы болгон.
- чаган айдыҥ 26 кӱни — Штутгартта Генрика Ибсенниҥ пьесазы аайынча «Качан бис, ӧлгӧндӧр, ойгонзос» деп спектакли баштпкы катап кӧргӱзилген.
- кӱчӱрген айдыҥ 3 кӱни — Москвада Николая Андреевича Римского-Корсаковтыҥ « Сказка о царе Салтане» деп операзы баштапкы катап кӧргӱзилген.
Спорт
[тӱзедер | кодты тӱзедер]- чаган айдыҥ 28 кӱни — Лейпцигте Немец футбол бирлик јӧптӧлгӧн.
- кочкор айдыҥ 6 кӱни — Csobaer (Бийик Татрыда) кӧлдӧ конькиле тӱрген јӱгӱриш аайынча Европаныҥ чемпионады болгон.
- кочкор айдыҥ 9 кӱни — 20 јашту американ теннисист Дуайт Ф. Дэвис Кубок Дэвиса ачкан. США баштапкы кубокты эҥ озо алган, Великобританияны 3:0 чотло јеҥген.
- кочкор айдыҥ 27 кӱни — «FC Бавария» футбол клуб тӧзӧлгӧн, (Мюнхен).
- тулаан айдыҥ 18 кӱни — Амстердамда «Аякс» деп футбол клуб тӧзӧлгӧн.
- кӱӱк айдыҥ 14 кӱни — Парижте Јайгы Олимпий ойындардыҥ ачылганы (1900) — телекейлик кӧрӱниҥ ӱстине кожулган программазы болгон.
- кӱӱк айдыҥ 28 кӱни — Парижте Олимпий ойындардыҥ јабылганы.
- кӱӱк айдыҥ 30 кӱни — The Uruguay Association Football League тӧзӧлгӧн, оноҥ ол ей Уругвайдыҥ футболыныҥ ассоциациациязы боло берген.
- јаан изӱ айдыҥ 10 кӱни — Уругвайда футболло тӱӱкиде баштапкы телекейлик чемпионат башталган, Уругвайдыҥ темирјолдорыныҥ крикетле тӧс клубыныҥ ойынчылары јеҥÿ алган (кийнинде — «Пеньяроль»).
Билим
[тӱзедер | кодты тӱзедер]Литература
[тӱзедер | кодты тӱзедер]Авиация
[тӱзедер | кодты тӱзедер]Кӧӧликтер
[тӱзедер | кодты тӱзедер]Метрополитен
[тӱзедер | кодты тӱзедер]Темирјол транспорт
[тӱзедер | кодты тӱзедер]Чыккандар
[тӱзедер | кодты тӱзедер]Онойдо ок кӧр: Категория:1900 јылда чыккандар
- чаган айдыҥ 30 кӱни — Исаак Осипович Дунаевский, совет композитор (1955 ј.бож).
- кочкор айдыҥ 12 кӱни — Василий Иванович Чуйков, эки катап Советский Союзтыҥ Геройы, маршал (1982 ј.бож.).
- кочкор айдыҥ 12 кӱни — Луис Буньюэль, испан кинорежиссёр (1983 ј.бож.).
- тулаан айдыҥ 19 кӱни — Фредерик Жолио-Кюри, француз физик, јондык ишчи, Амыр-энчӱ учун телекейлик кыймыгуныҥ , Билимчилердиҥ Пагуошский кыймыгузыныҥ тӧзӧӧчизи ле лидерлериниҥ бирӱзи (1958 ј.бож.).
- тулаан айдыҥ 30 кӱни — Алексей Фёдорович Левашёв, совет военный ишчи, Генерал-майор (1942 ј.бож.).
- кандык айдыҥ 25 кӱни — Вольфганг Паули, австрий физик, Нобельдиҥ сыйыныҥ лауреады (1958 ј.бож.).
- кичӱ изӱ айдыҥ 3 кӱни — Константин Андреевич Вершинин, совет пилот, генерал-полковник (1973 ј.бож.).
- кичӱ изӱ айдыҥ 29 кӱни — Антуан де Сент-Экзюпери, француз бичиичи, лётчик (1944 ј.бож.).
- јаан изӱ айдыҥ 29 кӱни — Эйвинд Юнсон, швед бичиичи, Нобельдиҥ литературала сыйыныҥ лауреады (1974, 1976 ј.бож.).
- куран айдыҥ 29 кӱни — Семён Алексеевич Лавочкин, совет авиаконструктор (1960 ј.бож.).
- сыгын айдыҥ 3 кӱни — Урхо Кекконен, фин политик, премьер-министр (1986 ј.бож.).
- сыгын айдыҥ 11 кӱни — Иван Никитич Руссиянов, совет военный ишчи, генерал-лейтенант, Советский Союзтыҥ Геройы (1984 ј.бож.).
- сыгын айдыҥ 28 кӱни — Борис Ефимович Ефимов, совет јурукчы-карикатурист (2008 ј.бож).
- кӱчӱрген айдыҥ 23 кӱни — Василий Прокофьевич Ефанов, совет јурукчы, СССР эл jурукчызы, СССР jурамал Академиязыныҥ действительный турчызы, Сталин сыйыныҥ беш катап лауреады (1978 ј.бож.).
- кӱчӱрген айдыҥ 26 кӱни — Сергей Ефимович Захаров, совет јурукчы, акварелист (1993 ј.бож.).
- јаҥар айдыҥ 3 кӱни — Рихард Кун, немец-австрий химик, Нобельдиҥ сыйыныҥ лауреады (1967 ј.бож.).
- јаҥар айдыҥ 9 кӱни — Хасан Туфан, татар ӱлгерчи, бичиичи (1981 ј.бож.).
- јаҥар айдыҥ 27 кӱни — Павел Васильевич Абросимов, совет архитектор (1961 ј.бож.).
Божогондор
[тӱзедер | кодты тӱзедер]Онойдо ок кӧр: Категория:1900 јылда божогондор
- кӱӱк айдыҥ 5 кӱни — Иван Константинович Айвазовский, орус јурукчы-маринист (1817 јылда чыккан).
- кичӱ изӱ айдыҥ 21 кӱни — Михаил Николаевич Муравьёв, Арасей империяныҥ тыш керектериле министр, (1845 јылда чыккан).
- куран айдыҥ 4 кӱни — Исаак Ильич Левитан, орус јурукчы, (1860 јылда чыккан).
- куран айдыҥ 7 кӱни — Вильгельм Либкнехт, немец революционер, марксист, парламент политик, Германияныҥ Социал-демократ партиязыныҥ тӧзӧӧчилериниҥ бирӱзи (1826 јылда чыккан).
- куран айдыҥ 12 кӱни — Вильгельм Стейниц, — шахматист, телекейде шахматла баштапкы окылу чемпион (1836 јылда чыккан).
- куран айдыҥ 13 кӱни — Владимир Сергеевич Соловьёв — орус философ, поэт, публицист ле литературалык критик.
- куран айдыҥ 25 кӱни — Фридрих Вильгельм Ницше, немец философ, ӱлгерчи.
- кӱчӱрген айдыҥ 17 кӱни — Александр Константинович Имеретинский, орус князь, генерал (1837 јылда чыккан).
Онойдо ок кӧр
[тӱзедер | кодты тӱзедер]
Ајарулар
[тӱзедер | кодты тӱзедер]Тайантылар
[тӱзедер | кодты тӱзедер]
 | Для улучшения этой статьи Ӱлекер:Rq/topics/getcategory желательно:
|