Ердаков, Николай Чекнаевич

Николай Чекнаевич Ердаков
Чыккан ӧйи	тулан айдыҥ 26 кӱни 1926(0003-26-1926)
Чыккан јери	Кан-Оозы аймак, Алтай Республика, Алтай кырай, Российский Советский Федеративный Социалистический Республика[d], СССР[d]
Божогон ӧйи	чаган ай 2014 (87 јаш)
Ороон	СССР[d]  Россия
Иш-тоштыҥ бӱдӱми	военнослужащий

Николай Чекнаевич Ердаков (1926 јылдын тулан айынын 23 кӱнинде), Кан-Оозы аймактыҥ Кырлык јуртында, богускан сӧӧктӱ, бастыра јӱрӱминде темир сулаачы (кузнец) болуп иштеген Ердаков Чекнайдын ла тодош ссӧӧктӱ, уй саачы Кандык деп келинниҥ биилезинде чыккан.

Биографиязы

Чекнай ла Кандыктын билезинде ӱч бала болгон — Коля эн јаан уулы, ортон уулы Борис, тургуза ӧйдӧ Сугаш јуртта јадат, эҥ кичинек ӧлӧ кызы Маша, Талду јуртта јадат.

Јиит тужы

Николай мынайда эске алынат — 1943 јылдын кӱчӱрген айыныҥ 7чи кӱнинде, 17 јаштуда черӱчил молјуумды бӱдӱрерге Кызыл черӱге атангам. Ол ӧйдӧ бистиҥ билегис Кӧксу — Оозы аймактын Саксабай јуртында јатканыс. Саксабай јуртан бис јети кижи атанганыс, олордын ортозында мениҥ нӧкӧрлӧрим болгон, олор — Трубин Поликарп, Тужуков Чурпаш, Понамарев Дима. Бистин кажыгыска ла 10 кг арыштан берген. Бис оны Абай јурттыҥ јанында, Айулу деп јердин теерменине теермелеп алганыс. Ол кулурдан бис ботко кайнадып ичетенис. Ол ӧйлӧрдӧ тус алар јер јок болгон. Ботконы тус ла јок ичетенис. Бистерди абрага јееккен аттарла апарып јаткан. Баштапкы кӱн Сугаш јуртка конгоныс, онын кийнинде Кеҥиде, Туйактуда, Алтайский аймакта, Јаш турада конуп, јолысты оноҥ ары улалтканыс. Тискинчи Кӧксу — Оозынын Кудрявцев Николай деп кижизи болгон. Јаш Турада бисти мылчага јунуп, эртезинде, кӱчурген айдын 10 кӱнинде кош тартар поездке отургузып, Новосибирск областьтын Бердск калазына экелген. Мында мен баштапкы ла катап темир јолды, паровозты кӧргӧм. Бердск калада бисти јуучыл керектерге ӱреткен. Трехлинейка ла пулеметло адып, окоп казып ӱреткен. Оныҥ кийнинде бистерди Калининградский областьтыҥ Вышний Волочек калазына экелип, јууга кирерге белетеп, Каунас калага јетирген. Оныҥ кийнинде Кӱнчыгыш Пруссияда от — калапту јууга кирип јуулашкам. Мында бисти тӱштӱк Польшадӧӧн чачкан. Краковты, Несьти јайымдаганыс. Одер сууны кечеринде турушкам. Чехословакияны јайымдаарында турушкам. Јуу 1945 јылдын кӱӱк айыныҥ 9 кӱнинде тӱгенерде, бистиҥ часть Власовецтерди сӱрӱжип, кӱӱк айдын 13-15 кӱндерине јетире јуулашкан. Прагага 80 беристе јетпей бис англичандар ла американецтерге тушташканыс, туштажу сӱрекей сӱӱнчилӱ ле јылу болгон, бой — бойыска эземдик сыйлар сыйлаганыс.

Јууныҥ кийнинде јылдар

Јууныҥ кийнинде база 5 јыл Украинанын Сумский областьтында черӱде тургам. 1950 јылдын кӱчӱрген айында Саксабайга јанып келгем. Менеҥ озо јерлежим Казанцев Василий јанып келген болгон. Нӧкӧрлӧрим — Трубин Поликарп, Тужукоп Чурпаш от — калапту јууда јеҥ јастанып божогылаган. Эне — адам 40 лӧ јылдарда, јиит туштарында божогылап калган. Мен 1951 јылда Сорокина Степанидала кожо јурт тӧзӧгӧнис. Валера деп уул чыдатканыс. Валера Кӧксуда јуртап, эки кыс чыдаткан. 1954—1956 јылдарда Талду јуртта столяр болуп иштегем. Кӧп јылдар Калмыкияда јаткам, 18 јыл Тӱндӱк Кавказта јаткам. Карыган јӧптӧ јер — алтайымга сӱрекей кунугуп, арткан јӱрӱмимди алтайымда јӱрерге јанып келдим.

Николай Чекнаевич оорудан улам 2014 јылдыҥ јаан изӱ айында јада калган.

Тайантылар

• Награда Николая Ердакова (орус.)