Куранаков, Мефодий Григорьевич
Мефодий Григорьевич Куранаков | |
---|---|
Чыккан јери | Шабалин аймак |
Куранаков Мефодий Григорьевич (1908 јылда, кандык айда, Шабалин аймактыҥ Акјул јуртында — 1995 јылда, Оҥдой аймактыҥ Шибее јуртында) — ӱредӱчи, Ада-Тӧрӧл учун Улу јуунын туружаачызы, Кӱнбадыш, Волховский, Ленинградский фронттордо турушкан. Баштапкы јуучыл «За оборону Ленинграда» деп медальды 1943 јылда алган. Экинчи «За отвагу» деп медальды ол 1944 јылда чаган айдыҥ 17-чи кӱнинде алган.
Биографиязы
[тӱзедер | кодты тӱзедер]Куранаков Мефодий Григорьевич 1908 јылда курстарын курстарын айдыҥ 28-чи кӱнинде Куранаков Григорий Андреевич ле Куранакова (кыс ӧбӧкӧзиле Кайгородова) Прасковья Семеновна деп улустыҥ билезинде Томский губернияныҥ Бийский уездиниҥ Алтай дючиназыныҥ Акјул јуртында чыккан. Мыйтуу јурттын церковно-приходской школын божодоло, Улалу јуртта ӱредӱчилер белетеер курстарын тӱгезип ӱренген.1926 јылда Кочеева Анфиса Васильевнала биле тӧзӧп, нак, ырысту јуртагылап, он бир баланы азырап, чыдадып койгондор.
Ӱредӱчилердиҥ курстарын божоткон кийнинде Мефодий Григорьевичти Кан-Оозы аймактыҥ Кырлык јуртына ӱредӱчи болуп иштеерге ийгендер. Школ јок болгон учун балдарды турлулар сайын јууп, јуртка экелип ӱределе, эҥирде ойто апарып саларга келижетен. Мында школды тӧзӧгӧн кийнинде оны Оҥдой аймактыҥ Јазулу јуртына ийип јадылар. Мында ол база ла эки јыл иштенген.
1929 јылда Мефодий Григорьевич билезин алганча Улаган аймагына аткарылып јат. Бу аймактыҥ ол Балыктујул, Кӧӧ, Чолушман јурттарында иштеп, јурттарда балдарды, јаан да улусты бичикке, культурага, ару-чек јадарына, туралар тудуп, маалпа ажын ӧскӱрип, мал-аш тударына, јӱзӱн-башка курсак-тамак белетеп кпйнадарына,јӱзӱн-јӱӱр кийимдер,ӧдӱктер, бӧрӱктер кӧктӧӧрине, (Дом алтайка) деп иштерде ӱйиле, Анфиса Васильевнала кожо туружып, јаткандар. Мында олордыҥ билези беш балага кожулган. Бу аймактыҥ јаан јашту улузы эмдиге јетире олорды јакшы, мактулу сӧстӧрлӧ эске алынгылайт.1939 јылда кӧп балдарлу биле агаш кемеле Алтын-Кӧлди кечип, балдарын аттарга учкаштырып, ӧҥӧрип алып, орык, баткак јолдорло Турачак аймактыҥ Артыбаш јуртынаҥ Улалуга, оноҥ Шабалин аймактыҥ Агайры деп јуртына јеткилейт. Мында ол база ла ӱредӱчиниҥ иижин бӱдӱрип јат.
Куранаков М. Г. Ада-Тӧрӧл учун Јууга 1941 јылда атанган. Ол Кӱнбадыш, Волховский, Ленинградский фронттордо јуулашкан. Оныҥ баштапкы јуучыл кайралы («За оборону Ленинграда» деп медаль болгон,Оны ол 1943 јылда алган. Экинчи «За отвагу» деп медальды ол "Чаган айдыҥ 17-чи кӱнинде ӧштӱниҥ эки танкын ПТР-дыҥ расчеедыла кожо оодо соккондоры учун алган. 1944 јылда ого «За оборону Москвы» ла 1945 јылда « 1941—1945 јылдардагы Ада-Тӧрӧл учун Улу јууда Германияны јеҥгени учун» деп медальдарла кайралдаткан. Ада-Тӧрӧл учун Улу јуу божогон соҥында, 30 јыл ӧткӧн кийнинде, 1975 јылда, Куранаков Мефодий Григорьевичке «Кызыл Чолмон» орден табыштырылган. 1987 јылда дезе фашист Германияны јеҥгениниҥ 40 јылдыгына учурлай Мефодий Григорьевичке Отечественный јууныҥ 1 степеньдӱ ордени кӧдӱриҥилӱ айалгада табыштырылган.
Куранаков Мефодий Григорьевич 1995 јылда 87 јаштуда Оҥдой аймактыҥ Шибее јуртында божогон.
Кайралдары
[тӱзедер | кодты тӱзедер]- «Ленинградты корулаганы учун» медаль, (1943)
- «За отвагу» медаль, (1943)
- «Москваны корулаганы учун» медаль, (1944)
- «Ада-Тӧрӧл учун Улу јууда Германияны јеҥгени учун» медаль, (1941—1945)
- «Кызыл Чолмон» орден, (1975)
- «Ада-Тӧрӧл учун Улу јууныҥ 1-кы степеньдӱ ордени», (1987)