Перейти к содержанию

Кӧзӱлдиҥ јурт јеезези

Россияныҥ јурт јеезези
Кӧзӱлдиҥ јурт јеезези
орустап Козульское сельское поселение
50°58′21″ с. ш. 84°41′04″ в. д.HGЯO
Эл-тергее Россияныҥ маанызы Россия
Муниципал тӧзӧлмӧзи Алтай Республикада
Кан-Оозы аймак
Кирет 3 јурт
Тӧс јурт Кӧзӱл
Тӱӱкизи ле географиязы
Текши јери

415,00[1] км² км²

  • (6,65 %)
Бийиги
 • Эҥ кӧп 1088[2] м
 • Эҥ азы 951[2] м
Ойдиҥ поязы МСК+4:00, UTC+7:00
Эл-јон
Эл-јонныҥ тоозы

836[3] кижи (2021)

  • (5,66 %)
Эл-јонныҥ ныктазы 2,01 кижи/км²
Ук-калыктар алтайлар, орустар ла о.ӧ.
Кудай јаҥы христиан јаҥ, кам јаҥ, ак јаҥ
Окылу тил орус, алтай
Тоолорлу идентификаторлор
МТТК-ныҥ коды 84635430
Телефонныҥ коды +7 38847
Почтаныҥ индекси 649465
Кӧлӱктиҥ коды 04

Официальный сайт
Алтай Республикада, Кан-Оозы аймак

Кӧзӱлдиҥ јурт јеезези (орустап Козульское сельское поселение) — Россия Федерацияда Алтай Республиканыҥ Кан-Оозы аймагында муниципал тӧзӧлмӧ. Администрациялык тӧс јери — Кӧзӱл јурт. «Муниципал тӧзӧлмӧлӧрди јӧптӧп, олорго келиштире статус ла гран-кыйулар тургузары» деп Алтай Республиканыҥ 2005 јылда чаган айдыҥ 13 кӱнинде чыккан Јасагы № 10-Р3 аайынча Кӧзӱлдиҥ јурт јеезезине статус ла гран-кыйулар тургузылган[4].

Географиязы

[тӱзедер | кодты тӱзедер]

Кӧзӱлдиҥ јурт јеезезиниҥ јери Кан-Оозы аймактыҥ кӱнбадыш јанына келижет, текши јери аймактыҥ тӧс јерине јетире 10 км, республиканыҥ тӧс јерине јетире 231 км, Јаш-Турада эҥ ле јуук темирјол станцияга јетире 343 км. Чарыш ла Кӧзӱл суулар агат. Јеезениҥ тӧс јери Кӧзӱл (текши јери 124,4 га), јурттаҥ тӱштӱк-кӱнчыгыштай Кайсын (текши јери 89,17 га) јурт јадат, тӱндӱк јанында — Кара-Суу (текши јери 58,8 га) јурт, ого једерге Кан-Оозы кечире барар керек. Ӧскӧ јурт јеезелерле кыйулары: тӱндӱк-кӱнчыгышта Экинурдыҥ ј.ј., тӱштӱк-кӱнчыгышта Мӧндӱр-Сокконныҥ ј.ј., тӱштӱк-кӱнбадышта Алтай кырайдыҥ јери, кӱнбадышта Айты-коолдыҥ ла Чаргы-Оозыныҥ ј.ј. Кыш мында 170—180 кӱн турат, кӱчӱрген айдаҥ тулаан айга јетире карлу, шуурганду сооктор болот. Јердиҥ кыртыжы 140 см једет. Салкын кӧп сабада тӱштӱк-кӱнбадыштаҥ келет, тӱргени 2 −6 км/час, ортојылдык јут-чыктыҥ кеми 432 мм. Агаштар текши јердиҥ 68 % болот, сас — 27 %.[5]Талайдыҥ кемјӱзинеҥ 951—1088 метрге бийик[2].

Јурт јеезеге кирет

[тӱзедер | кодты тӱзедер]
Јон јаткан јер Јон јаткан јердиҥ бӱдӱми[6] Эл-јонныҥ тоозы
1 Кӧзӱл јурт, администрациялык тӧс јер 501[7]кижи
2 Кайсын јурт 244[7]кижи
3 Кара-Суу јурт 172[7]кижи
Эл-јонныҥ тоозы
2010[8]2011[9]2012[10]2013[11]2014[12]2015[13]2016[14]2017[15]2018[16]2019[17]2020[18]2021[3]
956954934935934951917892887835823836


Јуртта 2002 јылдыҥ тооалыжы аайынча 942 кижи болгон, олордыҥ орустар, алтайлар ла оноҥ до ӧскӧ укту улус болгон[19].

Окылу тил: орус, алтай[20].

Инфраструктуразы

[тӱзедер | кодты тӱзедер]
  • Јурт јеезениҥ администрациязы — 1;
  • орто ӱредӱлӱ школ — 1;
  • толо эмес ӱредӱлӱ школ — 1;
  • баштамы школ — 1;
  • балдардыҥ туразы — 2;
  • библиотека — 2;
  • эмчилик — 3;
  • магазин — 5;
  • почта — 1.

Јуруктардыҥ кӧмзӧзи

[тӱзедер | кодты тӱзедер]
  1. Республика Алтай. Общая площадь земель муниципального образования
  2. 2,0 2,1 2,2 Усть-Канский район
  3. 3,0 3,1 Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2021 года (орус.). Дата обращения: кандык айдыҥ 27 кӱни, 2021. Архивировано кӱӱк айдыҥ 2 кӱни, 2021 јыл.
  4. Закон Республики Алтай от 13 января 2005 года № 10-РЗ «Об образовании муниципальных образований, наделении соответствующим статусом и установлении их границ»
  5. Окылу сайт, Кӧзӱлдиҥ ј.ј,географиязы
  6. Реестр наименований географических объектов на территории Республики Алтай по состоянию на 22.11.2016 (PDF+ZIP) // Государственный каталог географических названий. rosreestr.ru. (недоступная ссылка). Дата обращения: сыгын айдыҥ 19 кӱни, 8523. Архивировано 1643066328.
  7. 7,0 7,1 7,2 Оценка численности постоянного населения Республики Алтай по населённым пунктам за 2012-2016 годы. Дата обращения: кандык айдыҥ 21 кӱни, 2016. Архивировано кандык айдыҥ 21 кӱни, 2016 јыл.
  8. Численность и размещение населения. Итоги всероссийской переписи населения 2010 года по Республике Алтай. Том 1. Дата обращения: кандык айдыҥ 15 кӱни, 2014. Архивировано кандык айдыҥ 15 кӱни, 2014 јыл.
  9. Оценка численности постоянного населения на 1 января 2013 года по населённым пунктам Республики Алтай. Дата обращения: сыгын айдыҥ 21 кӱни, 2013. Архивировано сыгын айдыҥ 21 кӱни, 2013 јыл.
  10. Оценка численности постоянного населения на 1 января 2012 года по муниципальным образованиям Республики Алтай
  11. Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2013 года. — М.: Федеральная служба государственной статистики Росстат, 2013. — 528 с. (Табл. 33. Численность населения городских округов, муниципальных районов, городских и сельских поселений, городских населённых пунктов, сельских населённых пунктов). Дата обращения: кӱчӱрген айдыҥ 16 кӱни, 2013. Архивировано кӱчӱрген айдыҥ 16 кӱни, 2013 јыл.
  12. Оценка численности постоянного населения по населённым пунктам за 2012-2014 годы. Дата обращения: кичӱ изӱ айдыҥ 11 кӱни, 2014. Архивировано кичӱ изӱ айдыҥ 11 кӱни, 2014 јыл.
  13. Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2015 года. Дата обращения: куран айдыҥ 6 кӱни, 2015. Архивировано куран айдыҥ 6 кӱни, 2015 јыл.
  14. Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2016 года
  15. Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2017 года (орус.) (31 јаан изӱ ай 2017). Дата обращения: јаан изӱ айдыҥ 31 кӱни, 2017. Архивировано јаан изӱ айдыҥ 31 кӱни, 2017 јыл.
  16. Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2018 года (орус.). Дата обращения: јаан изӱ айдыҥ 25 кӱни, 2018. Архивировано јаан изӱ айдыҥ 26 кӱни, 2018 јыл.
  17. Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2019 года (орус.). Дата обращения: јаан изӱ айдыҥ 31 кӱни, 2019.
  18. Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2020 года (орус.). Дата обращения: ӱлӱрген айдыҥ 17 кӱни, 2020. Архивировано ӱлӱрген айдыҥ 17 кӱни, 2020 јыл.
  19. Коряков Ю. Б. База данных «Этно-языковой состав населённых пунктов России».
  20. Закон Республики Алтай от 3 марта 1993 года N 9-6 «О языках народов, проживающих на территории Республики Алтай» (с изменениями на 27 ноября 2020 года)