Перейти к содержанию

Ӱч-Кӧстиҥ јурт јеезези

Википедия сайттаҥ
Россияныҥ јурт јеезези
Ӱч-Кӧстиҥ јурт јеезези
орустап Верх-Пьянковское сельское поселение
Эл-тергее Россияныҥ маанызы Россия
Муниципал тӧзӧлмӧзи Алтай Республикада
Чоо аймак
Кирет 1 јурт
Тӧс јурт Ӱч-Кӧс
Тӱӱкизи ле географиязы
Тӧзӧлгӧн ӧйи 2006
Текши јери 348,00[1] км² км²
Бийиги
 • Эҥ кӧп 372[2] м
Ойдиҥ поязы MSK+7
Эл-јон
Эл-јонныҥ тоозы ↘332[3] кижи (2021)
Ук-калыктар орустар ла о.ӧ.
Кудай јаҥы христиан јаҥ
Окылу тил орус, алтай
Тоолорлу идентификаторлор
МТТК-ныҥ коды 84645410
Телефонныҥ коды +7 38840
Почтаныҥ индекси 649183
Кӧлӱктиҥ коды 04
Официальный сайт
Алтай Республикада, Чоо аймак

Чоо аймак, Ӱч-Кӧстиҥ јурт јеезези

Ӱч-Кӧстиҥ јурт јеезези (орустап Ускучинское сельское поселение (Верх-Пьянковское сельское поселение)) — Россия Федерацияда Алтай Республиканыҥ Чоо аймагында муниципал тӧзӧлмӧ. Администрациялык тӧс јери — Ӱч-Кӧс јурт. «Муниципал тӧзӧлмӧлӧрди јӧптӧп, олорго келиштире статус ла гран-кыйулар тургузары» деп Алтай Республиканыҥ 2005 јылда чаган айдыҥ 13 кӱнинде чыккан Јасагы № 10-Р3 аайынча Ӱч-Кӧстиҥ јурт јеезезине статус ла гран-кыйулар тургузылган[4].

Географиязы

[тӱзедер | кодты тӱзедер]

Чоо аймактыҥ тӱндӱк-кӱнчыгыш јанында турат. Текши јери 34800 гектар[5]. Ыныргыныҥ јурт јеезезиле, Сооныҥ јурт јеезезиле, Чооныҥ јурт јеезезиле, онойдо ок Турачак аймакла кыйулашкан[4]. Јурт јеезе Туулу Алтайдыҥ тӱндӱк келтейинде, Аба-Јыштыҥ ортозында, Сугулдыҥ сындарыныҥ эдегинде, Ыжы сууныҥ јарадында турат. Ыжы суу Кадынга кожылат. Айландыра кырлары койу агашла туй ӧскӧн. Мӧш, чиби, јойгон, кайыҥ, аспак, јодро, беле агаштар кӧп. Айы-кужы байлык јер. Мында айу, бӧрӱ, шӱлӱзин, јеекен, какай, койон, агас, албаа, киш деп аҥдар бар.Талайдыҥ кемјӱзинеҥ 372 метрге бийик[2]. Климады орто-континентал. Јай кыска, кыш соок, узун, карлу, кӱрттерлӱ. Кейдиҥ ортојылдык температуразы -4,5 °С, эҥ изӱ кӱнде +36 °С, эҥ соок кӱнде -55 °С, јердиҥ кыртыжыныҥ ортојылдык температуразы 0 °С, баштапкы ла калганчы соок тӱшкен кӱндер 05.06/08.09, соок јок кӱндердиҥ тоозы 94, јут-чыктыҥ ортојылдык кеми 836 мм, салкынныҥ тӱргени 1,3 м/с, тыҥ салкынду кӱндердиҥ тоозы 10,3 (тӱргени 15 м/с тыҥ).

Јурт јеезеге кирет

[тӱзедер | кодты тӱзедер]
№ Јон јаткан јер Јон јаткан јердиҥ бӱдӱми Эл-јонныҥ тоозы
1 Ӱч-Кӧс јурт, администрациялык тӧс јер ↘332[3] кижи

Эл-јон

[тӱзедер | кодты тӱзедер]
Эл-јонныҥ тоозы
2010[6]2011[7]2012[8]2013[9]2014[10]2015[11]2016[12]2017[13]2018[14]2019[15]2020[16]2021[3]
353→353↘347↘331↘327↗332↘331↘329↗338↘328↗336↘332


Јуртта 2002 јылдыҥ тооалыжы аайынча 387 кижи болгон, олордыҥ орустар ла оноҥ до ӧскӧ укту улус болгон[17].

Окылу тил: орус, алтай[18].

Инфраструктуразы

[тӱзедер | кодты тӱзедер]
  • Јурт јеезениҥ администрациязы;
  • 1 ортр ӱредӱлӱ школ;
  • 2 балдардыҥ туразы;
  • 3 эмчилик;
  • 3 јурттыҥ клубы;
  • 2 библиотека;
  • 2 стадион;
  • 4 магазин;
  • 3 пилорама.

Јуруктардыҥ кӧмзӧзи

[тӱзедер | кодты тӱзедер]

Ајарулар

[тӱзедер | кодты тӱзедер]
  1. ↑ Республика Алтай. Общая площадь земель муниципального образования
  2. ↑ 2,0 2,1 Ускуч (Ӱч-Кӧс)
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2021 года (орус.). Дата обращения: кандык айдыҥ 27 кӱни, 2021. Архивировано кӱӱк айдыҥ 2 кӱни, 2021 јыл.
  4. ↑ 4,0 4,1 Закон Республики Алтай от 13 января 2005 года № 10-РЗ «Об образовании муниципальных образований, наделении соответствующим статусом и установлении их границ»
  5. ↑ Федеральная служба государственной статистики
  6. ↑ Численность и размещение населения. Итоги всероссийской переписи населения 2010 года по Республике Алтай. Том 1. Дата обращения: кандык айдыҥ 15 кӱни, 2014. Архивировано кандык айдыҥ 15 кӱни, 2014 јыл.
  7. ↑ Оценка численности постоянного населения на 1 января 2013 года по населённым пунктам Республики Алтай. Дата обращения: сыгын айдыҥ 21 кӱни, 2013. Архивировано сыгын айдыҥ 21 кӱни, 2013 јыл.
  8. ↑ Оценка численности постоянного населения на 1 января 2012 года по муниципальным образованиям Республики Алтай
  9. ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2013 года. — М.: Федеральная служба государственной статистики Росстат, 2013. — 528 с. (Табл. 33. Численность населения городских округов, муниципальных районов, городских и сельских поселений, городских населённых пунктов, сельских населённых пунктов). Дата обращения: кӱчӱрген айдыҥ 16 кӱни, 2013. Архивировано кӱчӱрген айдыҥ 16 кӱни, 2013 јыл.
  10. ↑ Оценка численности постоянного населения по населённым пунктам за 2012-2014 годы. Дата обращения: кичӱ изӱ айдыҥ 11 кӱни, 2014. Архивировано кичӱ изӱ айдыҥ 11 кӱни, 2014 јыл.
  11. ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2015 года. Дата обращения: куран айдыҥ 6 кӱни, 2015. Архивировано куран айдыҥ 6 кӱни, 2015 јыл.
  12. ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2016 года
  13. ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2017 года (орус.) (31 јаан изӱ ай 2017). Дата обращения: јаан изӱ айдыҥ 31 кӱни, 2017. Архивировано јаан изӱ айдыҥ 31 кӱни, 2017 јыл.
  14. ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2018 года (орус.). Дата обращения: јаан изӱ айдыҥ 25 кӱни, 2018. Архивировано јаан изӱ айдыҥ 26 кӱни, 2018 јыл.
  15. ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2019 года (орус.). Дата обращения: јаан изӱ айдыҥ 31 кӱни, 2019.
  16. ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2020 года (орус.). Дата обращения: ӱлӱрген айдыҥ 17 кӱни, 2020. Архивировано ӱлӱрген айдыҥ 17 кӱни, 2020 јыл.
  17. ↑ Коряков Ю. Б. База данных «Этно-языковой состав населённых пунктов России».
  18. ↑ Закон Республики Алтай от 3 марта 1993 года N 9-6 «О языках народов, проживающих на территории Республики Алтай» (с изменениями на 27 ноября 2020 года)

Тайантылар

[тӱзедер | кодты тӱзедер]
Алган јери - "https://alt.wikipedia.org/w/index.php?title=Ӱч-Кӧстиҥ_јурт_јеезези&oldid=46344"