Улалушка

Јурт
Улалушка
орустап Улалушка
51°56′35″ с. ш. 86°05′05″ в. д.
Эл-тергее	Россия
Федерацияныҥ субъекты	Алтай Республика
Муниципал аймак	Майма
Јурт јеезе	Кызыл-Ӧзӧктиҥ
Тӱӱкизи ле географиязы
Бийиги	433 м
Климады	орто-континентал
Ойдиҥ поязы	UTC+7:00
Эл-јонныҥ тоозы
Эл-јонныҥ тоозы	→9 кижи (2016)
Ук-калыктар	орустар 100 %
Окылу тил	алтай, орус
Тоолорлу идентификаторлор
Телефонныҥ коды	+7 38841
Почтаныҥ индекси	649100
АТТК-ныҥ коды	84215825006
МТТК-ныҥ коды	84615425116
Улалушка Москва Улалушка (Алтай Республика) Улалу Улалушка

Улалушка (орустап Улалушка) јурт Россияда Алтай Республиканыҥ Майма аймагында Кызыл-Ӧзӧктиҥ јурт јеезезине кирет.

Этимологиязы

Улалу сууныҥ јарадында учун, мынайда адалган.

Физико-географиялык темдектери

Јурт Туулу Алтайдыҥ тӱндӱк-кӱнбадыш келтейинде, Улалу сууныҥ јарадында, Горно-Алтайск кала ла аймактыҥ тӧс јурты Кызыл-Ӧзӧктиҥ ортозында турат. Талайдыҥ кемјӱзинеҥ 433 метрге бийик.

Климады

Климады орто-континентал. Тӱштӱк аймактарга кӧрӧ климат јымжак, кыш карлу болот, јер тыҥ тоҥбойт. Кейдиҥ ортојылдык температуразы +1,0 °С, изӱ кӱндердиҥ температуразыныҥ ӱстӱги бажы +36 °С, эҥ ле соок температураныҥ алтыгы учы −49 °С, јердиҥ ортојылдык температуразы +2 °С, јыл ичинде калганчы соок кӱн ле баштапкы соок кӱн 24.05/17.09, јыл ичинде соок јок кӱндердиҥ тоозы 116, јут-чыктыҥ кеми бир јылга 711 мм, салкынныҥ ортојылдык тӱргени 1,7, тыҥ салкынду кӱндердиҥ тоозы 9,1 (15 м/с тӱрген салкынду).

Аҥ-куштары

Кала ла Кызыл-Ӧзӧктиҥ ортозы кӧп кӧӧликтер, улустар јӱрӱжер јер. Ондый да болзо коштой кырларда, аралда куштар ла оок айычактар бар: јоонмойын, кӱжӱл, койон, агас, ӧркӧ, сууда јӱрер кумдус, куштар: саҥыскан, каргаа, кӧктӧш, кызылтӧш, боробыйак, јелечи, јалбагай, кӱӱле ле о.ӧ.

Ӧзӱмдери

Бийиктей кырларда кӧп сабазы тыт, чиби, јойгон, кайыҥ агаш ӧзӧт, суулардыҥ коолында јодро, тал, тайа, беле, ыргай, каргана, чычрана јайылган, элбек чӧл-јалаҥдарда мешке,јердиҥ јиилеги, уйкӧс, бороҥот, кызылгат, јодро. «Алтай Респубдиканыҥ Кызыл бичигине» кирген ӧзӱмдер: кызыл тазыл, алтын тазыл, марал чечек. Сас јанында тайа, јыраа, тал, кӧгӧзин, кыйгак ӧлӧҥ.

Јери ле јолдоры

Јуртта 1 ором: тӧс ором. Јурт Горно-Алтайск ла Кызыл-Ӧзӧктиҥ ортозында.

Улалушка јурттаҥ ала ӧскӧ јурттарга јетире
Администрациялык тӧс јер Кызыл-Ӧзӧк	18 км
Аймактыҥ тӧс јери Майма	20 км
Республикан тӧс кала Улалу	10 км
Јаш-Тураныҥ темир јолыныҥ вокзалы	110 км
Тергеениҥ тӧс калазы Москва	3800 км
Чуйдыҥ трагы (Р-256) 435,7 км-деҥ	19 км

Тӱӱкизи

Јурт 2000 јылдарда тӧзӧлгӧн.

Эл-јон

Эл-јонныҥ тоозы
2008	2009	2010	2011	2012	2013	2014	2015	2016
6	→6	↗11	→11	→11	↘10	→10	↘9	→9

Ук-калыктары

Јуртта 2002 јылдыҥ тооалыжы аайынча 15 кижи болгон, олордыҥ 100 % орустар ла оноҥ до ӧскӧ укту улус болгон.

Инфраструктуразы

Бастыра инфраструктуралык обьекттер Кызыл-Ӧзӧктӧ.

Экономиказы

Јаан ээлемдер јуртта јок. Кажы ла биле таҥынаҥ ээлемдӱ. Мал азыраары. Адару тӱдары. Маала салары. Туризм.

Кереестер

Тӱӱкилик

• Карындаштык мӧҥкӱ.

Ар-бӱткендик

• Бабырган туу (39);
• Кызыл-Ӧзӧктӧ Аржан суу(48) .

Скобканыҥ ичинде кереестиҥ аҥылу темдек-тоозы кӧргӱзилген «Кереестердиҥ текши тоозы» деп бичикте.